Witamina E w świetle badań naukowych

Witamina E pełni wiele kluczowych funkcji w organizmie zarówno ludzi, jak i zwierząt -  niezbędna do prawidłowego przebiegu wielu procesów biologicznych. Jest przede wszystkim przeciwutleniaczem - neutralizuje wolne rodniki, które mogą powodować stres oksydacyjny i uszkodzenia komórek. Wspiera także układ odpornościowy i nerwowy, pełni istotną rolę w funkcjonowaniu mięśni oraz układu krwionośnego.  Jej odpowiedni poziom w diecie psów i kotów jest wymagany do prawidłowego funkcjonowania organizmu dlatego każda dieta powinna zawierać odpowiednią ilość witaminy E – niezależnie czy jest to karma gotowa, dieta BARF i czy jest przeznaczona dla zwierzęcia zdrowego czy chorego. Dodatkowa suplementacja witaminy E odgrywa również ważną rolę w przypadku dietoterapii wielu problemów zdrowotnych psów i kotów. Pod tym względem jest jednym z najlepiej przebadanych składników odżywczych. Dostępnych jest wiele badań potwierdzających skuteczność stosowania witaminy E w chorobach, gdzie kluczowe jest działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne.

Witamina E i choroby wątroby

Jednym z najczęstszych zastosowań witaminy E są choroby wątroby. Zasadność takiego postępowania potwierdzają badania Twedt i wsp., w których psom z potwierdzonym histopatologicznie przewlekłym zapaleniem wątroby podawano przez 3 miesiące dietę o podwyższonej zawartości witaminy E tj. 7 IU octanu alfa-tokoferolu/kg masy ciała/dzień [Twedt et.al., 2003] . Psy z grupy kontrolnej otrzymywały dietę o zawartości około 0,58 IU octanu alfa-tokoferolu/kg masy ciała. Nie zastosowano żadnego dodatkowego leczenia przeciwzapalnego i nie podawano żadnych innych antyoksydantów. Psy otrzymujące dietę zawierającą więcej witaminy E miały wyższy poziom witaminy E we krwi i w wątrobie, niższy poziom ALT (aminotransferazy alaninowej) oraz wyższy stosunek GSH do GSSG (glutationu zredukowanego do glutationu utlenionego) co oznacza niższy poziom stresu oksydacyjnego.

Witamina E i cukrzyca

Z kolei zastosowanie suplementacji witaminy E w cukrzycy psów badali roku Jena i wsp. [Jena et. al., 2013]. Dwanaście psów chorych na cukrzycę przydzielono losowo do dwóch grup: grupa kontrolna otrzymywała insulinę w dawce 1,0 j.m./kg masy ciała, podczas gdy druga grupa otrzymywała insulinę w takiej samej dawce oraz suplementację witaminą E w dawce całkowitej 20,0 mg/kg masy ciała. Doświadczenie kontynuowano przez 45 dni. Psy z grupy otrzymującej witaminę E wykazywały znaczny spadek poziomu hemoglobiny glikowanej i fruktozaminy w porównaniu z grupą kontrolną, co wskazywało na lepszą kontrolę glikemii. Stwierdzono istotne różnice w parametrach biochemicznych widoczne pomiędzy grupą kontrolną a grupą otrzymującą witaminę E w zakresie hemoglobiny glikowanej, fruktozaminy, triglicerydów, cholesterolu całkowitego, fosfatazy alkalicznej i kreatyniny. Podobne różnice odnotowano także w odniesieniu do wskaźników stresu oksydacyjnego, czyli peroksydacji lipidów, zredukowanego glutationu, katalazy i dysmutazy ponadtlenkowej. Na podstawie badań klinicznych stwierdzono, że suplementacja witaminą E w połączeniu z leczeniem insuliną jest bardziej korzystna w leczeniu cukrzycy u psów.

Witamina E i atopowe zapalenie skóry

Kolejne badanie dotyczy suplementacji witaminy E u psów z atopowym zapaleniem skóry (AZS) i miało na celu ocenę wpływu ośmiotygodniowej suplementacji na objawy kliniczne, w tym wskaźniki CADESI-03 oraz intensywność świądu [Plevnik Kapun et. al., 2014]. Wyniki wykazały znaczącą poprawę w obu tych aspektach, sugerując, że witamina E, jako silny antyoksydant, może łagodzić objawy AZS u psów. Działanie to przypisuje się zdolności witaminy E do neutralizacji wolnych rodników i modulacji odpowiedzi immunologicznej, co prowadzi do zmniejszenia stanu zapalnego skóry. Podobne efekty zaobserwowano w badaniach na ludziach z AZS, gdzie suplementacja witaminą E obniżała poziom immunoglobuliny E (IgE) i poprawiała stan kliniczny pacjentów. Chociaż mechanizmy działania witaminy E w kontekście AZS nie są w pełni poznane, jej właściwości przeciwzapalne i immunomodulujące czynią ją obiecującym dodatkiem w terapii tego schorzenia u psów.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat chorób skóry i stawów, które mogą występują u psów i kotów? Zapraszamy do obejrzenia naszych webinarów, gdzie poznasz pozytywne i potwierdzone działanie nie tylko witaminy E, ale i innych naszych suplementów!
Wszystkie webinary prowadzone są przez naszą ekspertkę ds. żywienia psów i kotów Agnieszkę Cholewiak-Góralczyk.

Bibliografia:

1. Twedt D.C., Webb C.B., Tetrick M.A. The effect of dietary vitamin E on the clinical laboratory and oxidant status of dogs with chronic hepatitis [abstract]. J Vet Int Med 2003;17

2. Rhouma M, de Oliveira El Warrak A, Troncy E, Beaudry F, Chorfi Y. Anti-inflammatory response of dietary vitamin E and its effects on pain and joint structures during early stages of surgically induced osteoarthritis in dogs. Can J Vet Res. 2013 Jul;77(3)

3. Jena G., Sahoo N., Patra R.C., Mishra S., Das M.R., Kumar  D., Effect of Vitamin E Supplementation on Oxidative Stress and Biochemical Parameters in Diabetic Dogs. Animal Nutrition and Feed Technology 2019, 19(2)

4. Plevnik Kapun A, Salobir J, Levart A, Tavčar Kalcher G, Nemec Svete A, Kotnik T. Vitamin E supplementation in canine atopic dermatitis: improvement of clinical signs and effects on oxidative stress markers. Vet Rec. 2014 Dec 6;175(22):560.